Преданный Богу и людям

Касцёл святой Тройцы ў Зэльве, як і многія святыні Беларусі, доўга быў закрыты. Таму, калі ў час перабудовы святыню вярнулі католікам, пачынаць рамонт давялося з нуля.

Пастаяннага святара пэўны час не было. Дапамагалі вер-нікам аднаўляць святыню ксяндзы Вітольд Жыльветра са Слоніма і Антоній Юсель. З вялікім уздымам праходзіла 

8 снежня 1989 года асвячэнне касцёла, якое здзейсніў па даручэнні Тадэвуша Канд-русевіча Пацыфік Антоні Ды-дыч. На святую Імшу з’ехаліся святары і вернікі з многіх пара-фій. Дарослыя радаваліся як дзеці. І хоць работы па аднаўленні і самой парафіі, і касцёла толькі-толькі пачыналіся, ніхто не засмучаўся. Ведалі, што Бог больш не пакіне ні іх, ні святыню. І ў верасні 1991 года ў Зэльву быў прызначаны пробашчам ксёндз Томаш Ксёнжкевіч, які пачаў працаваць так, як і належыць сапраўднаму гаспадару. Акрамя работ па адбудове самога будынка касцёла, вельмі многа рабілася для адраджэння веры. Былі створаны дзве першыя жаночыя Ружы Жывога Ружанца, арганізавана першая пасля вайны працэсія па вуліцах пасёлка. Пачалі вучыцца асновам рэлігіі ў катэхетычнай школе дзеці. Закончыўшы яе, атрымлівалі першую Святую Камунію.

Так прайшоў год. Са жніўня 1992 года разам з Томашам Ксёнжкевічам пачаў служыць і ксёндз Яцэк Маркель. Вось ужо дваццаць адзін год парафія ў Зэльве знаходзіцца пад апекай гэтага душпастара, якога сапраўды паслаў нам сам Бог.  

У той час прыступілі да капітальнага рамонту будынка касцёла: адрэстаўрыравалі галоўны алтар, прэзбітэрыум, пафарбавалі сцены, замянілі старыя стацыі, прывялі ў належны стан тэрыторыю плябаніі. 

 

Ксёндз Яцэк адразу ж пачаў актыўную дзейнасць з дзецьмі. Ужо ў першыя месяцы сваёй працы падрыхтаваў прадстаўленне на Божае Нараджэнне, якое адбылося не толькі ў сценах касцёла, але і ў раённым Доме культуры. У пачатку студзеня 1993 года ён пачаў праводзіць першыя калядныя візіты да вернікаў, а ў канцы вясны ў Зэльве былі арганізаваны першыя Місіі. Іх праграма была разлічана асобна на мужчын, жанчын, дзяцей і моладзь, а таксама старых і хворых. У гэты ўрачысты час дзеці прыступілі да Першай Камуніі. Адбылася святочная працэсія да алтароў, якія прыгожа аздобілі жанчыны з Руж Жывога Ружанца. 

 

Ксёндз Яцэк у той год суст-ракаў копію абраза Маці Божай Будслаўскай, арганізаваў малітвы вернікаў каля яе і ўрачыстыя провады ў Слонімскую парафію. Ён жа вазіў дэлегацыю Зэльвенскай парафіі ў Вільнюс на сустрэчу з папам Янам Паўлам ІІ. 

Як ужо адзначалася, значна вырасла колькасць дзяцей, якіх ксёндз Яцэк пачаў рыхтаваць да Першай Камуніі. Старэйшыя парафіяне з ахвотай аддавалі сваіх дзяцей у рукі ксяндза. Яго бязмежная любоў да хлопчыкаў і дзяўчынак спрыяла таму, што і дарослыя часцей сталі наведваць набажэнствы. Святар нацэльваў дзяцей і моладзь на асэнсаванае духоўнае развіццё. Часта дзеці давалі клятвы не курыць і не ўжываць алкаголь да паўналецця, абавязваліся прыводзіць у касцёл сваіх бацькоў. Былі арганізаваны дзве групы вернікаў, з якімі працаваў ксёндз пасля нядзельнай Імшы. 

Вельмі адметнай падзеяй стала выданне парафіяльнай газеты “Крыніца” на беларускай мове. З дапамогай братоў клярэтынаў і сяброў з Польшчы было закуплена неабходнае абсталяванне для яе выдання. Газета дапамагала і дзецям, і дарослым лепш разумець Слова Божае падчас святой Імшы.

Да ліпеня 1994 года, калі ксёндз Яцэк стаў адміністрата-рам парафіі, ён ужо ведаў большасць парафіян. Работы станавілася ўсё больш і больш. Новы катэхетычны год пачынала ўжо 5 груп дзяцей і моладзі. У лістападзе 1994 года была створана новая Ружа Жывога Ружанца. У маі 1995 года – яшчэ дзве Ружы. Да канца 1996 года ў касцёле ўжо дзейнічала 5 Руж Жывога Ружанца (у тым ліку 

1 мужчынская).

 

Вясной 1996 г. урачыста сустракалі і маліліся фігуры Маці Божай Фацімскай. Крыху пазней яна была ўстаноўлена на паўночна-заходнім баку тэрыторыі касцёла. Тут часта затрымліваюцца вернікі, дзякуюць Маці Касцёла.

Вельмі вялікую работу праводзіў душпастар да 90-годдзя касцёла. Загадзя прасіў вернікаў падзяліцца ўспамінамі пра былыя гады, пашукаць фотаздымкі касцёла, г. зн. дадаць да яго гісторыі невядомыя штрыхі. У незабыўны дзень 

3 жніўня 2003 года пробашч ві-таў кракаўскага і гродзенскага біскупаў: Казіміра Ныча і Антонія Дзям’янку, ксяндзоў з Польшчы і з суседніх парафій, праваслаўных святароў. З роднай сваёй парафіі з Польшчы ксёндз Яцэк запрасіў духавы аркестр, які вельмі хораша аздобіў усю ўрачыстасць. Вялікая колькасць людзей атрымала з рук біскупаў сакрамант Бежмавання.

У 2004 годзе Зэльва пачула звон электронных курантаў, устаноўленых на касцёле. У свята і нядзелю адлік гадзін суправаджае мелодыя адной з касцельных песень. Падчас Адвэнта – адны, у Вялікі Пост – другія, у звычайны перыяд – трэція. 

Працягвалася работа па абуладкаванні касцёла і прылеглай тэрыторыі. Вялікай падзеяй стала аздабленне касцельных вокнаў вітражамі. Праводзілася гэта работа паэтапна. Спачатку вітражы заззялі ў прэзбітэрыуме, а ўжо потым – ва ўсім касцёле. Кошт работ быў значны, але вернікі не маглі адмовіць свайму пастару, калі ён выклаў ім свой план. Адолелі ўсёй парафіяй!

У  2005 годзе ў час Вялікага Посту адбыліся другія парафі-яльныя Місіі, да якіх ксёндз Яцэк рыхтаваўся з поўнай самааддачай. У зручны для кожнай групы вернікаў час былі праведзены запамінальныя навукі. Спецыяльна для школьнікаў, моладзі, мужчын, жанчын. Вельмі кранальнай была місійная навука для шлюбных параў. Жадаючыя маглі аднавіць свой шлюб ва ўрачыстай абстаноўцы. Акрамя вусных наказаў, былі прыгатаваны пісьмовыя крыніцы, якімі мог карыстацца кожны не толькі ў час Місіі, але і пазней. Напрыклад, для хрысціянскіх пар быў напісаны цэлы трактат “Выпрабаванне сумлення”: пра тайну шлюбу, адзінства ў любові, у матэрыяльнай сферы, у сумесным жыцці, адносіны з раднёй, адказнасць за выхаван-не дзяцей і г.д.

 

У 2005 годзе закончылі катэхетычны інстытут у Гродне дзве парафіянкі, і айцу Яцэку стала намнога лягчэй праводзіць заняткі з дзецьмі і моладдзю. Кожны год восенню набіраецца новая група. Пачыналі калісьці з месячнай падрыхтоўкі. Зараз для больш глыбокага азнаямлення з каталіцкім веравучэннем ксёндз Яцэк устанавіў трохгадовы тэрмін заняткаў. Летам, калі выпадае магчымасць, пробашч арганізуе экскурсіі. Некаторыя юныя парафіяне наведалі гістарычныя мясціны і святыні ў Кракаве, Чэнстахове, Вроцлаве, Санкт-Пецярбургу і іншых гарадах.

У 2007 годзе ў касцёле стартавала акцыя “Дар сэрца” – збор падарункаў для бяднейшых вернікаў. Пачаўшыся іменна так, акцыя значна пашырыла свае межы, і цяпер дабрачыннасцю ахоплена значна больш маючых патрэбу ў дапамозе.

 Пачалося правядзенне спецыяльных набажэнстваў для дзяцей у пачатку і канцы школьнага навучальнага года. Добрай традыцыяй стала ўручэнне падарункаў дзецям з катэхетычнай школы на Вялікдзень і Божае Нараджэнне. 

Вельмі напружаным, але і цікавым быў 2009 год: летам наш касцёл прызналі помнікам архітэктуры. Тады ж была закончана праца над усімі вітражамі. А ў канцы года, у светлы дзень Зачацця Найсвяцейшай Марыі  Панны, касцёл адзначыў 20-год-дзе з дня аднаўлення. 

Наш таленавіты духоўнік рыхтуе ёмістыя па сваім ду-хоўным сэнсе казанні. Ведаючы выдатна сусветную культуру, ён прыводзіць прыклады з літаратуры, мастацтва, і яго думка становіцца яшчэ больш зразумелай. Слова Евангелля – бліжэй. Казанні зэльвенскага святара гучаць настолькі пра-нікнёна і красамоўна, што да глыбіні душы кранаюць сэрцы парафіян.

Многае ўдалося зрабіць нашаму душпастару. Пра ўсё ўжо і не згадаеш. І хор касцельны ў нас створаны, які ў святы і нядзелі прыгожа спявае-прамаўляе сваё слова да Бога. І працэсіі ад фі-гуркі Сэрца Пана Езуса штогод накіроўваюцца да касцёла. І ўсё часцей прыходзяць сем’ямі на святую Імшу, прысвечаную юбілею з дня нараджэння ці шлюбу.  

 Мерапрыемствы да 100-годдзя касцёла ксёндз Яцэк пачаў прадумваць ужо ў пачатку 2012 года. Узгадніўшы планы са сваім непасрэдным кіраўніцтвам, звярнуўся да парафіян. Доб-ра ведаючы здольнасці лю-дзей, прапанаваў адпаведныя задачы. Хтосьці апрацоўваў гістарычныя звесткі, хтосьці пісаў вершы, хтосьці прадумваў эскіз арыгінальных сумак для абразоў, што пілігрымавалі па дамах католікаў (“Праца” пісала пра гэтыя пілігрымкі і з якой пашанай сустракалі абразы ў кожнай сям’і). 

Шмат сіл прыклаў наш пас-тар для прывядзення ў належ-ны выгляд старых могілак. “Гэта наша святыня”, – казаў вернікам падчас душпастарскіх  аб’яў, – на гэтым месцы ляжаць сотні нашых продкаў, тут амаль пяць з паловай ста-годдзяў назад быў пабудаваны першы ў гісторыі Зэльвы касцёл. Вельмі прашу вас прыняць самы актыўны ўдзел у рэстаўрацыі помніка і прылеглай да яго тэрыторыі”. Яго заклікі не засталіся незаўважанымі. Парафіянін Андрэй Карпічэнка выкаваў вельмі прыгожы крыж на помнік ахвярам 1907 года і пахаваным тут людзям. Муж і жонка Перагуд зрабілі мармуровыя пліты і ўвекавечылі на іх імёны даўно памерлых родзічаў сучасных парафіян. Гэта таксама ідэя ксяндза Яцка. 

І дай Бог яму сіл і здароўя на далейшае служэнне Богу і зэльвенскім парафіянам!